Στη χώρα μας το 6-8% των παιδιών προσχολικής ηλικίας και το 5-6% της σχολικής εμφανίζουν προβλήματα λόγου και ομιλίας που μπορεί να είναι προβλήματα άρθρωσης, καθυστέρηση στην εξέλιξη του λόγου ή ακόμα και τραυλισμός. Παρακάτω δίνεται μια απλή λίστα ανά ηλικίες που επισημαίνει στους γονείς πότε πρέπει να ανησυχούν, ώστε να εξεταστεί το παιδί τους από κάποιο ειδικό καθώς επίσης και οδηγίες που μπορεί να εφαρμόσουν οι γονείς ώστε να διευκολύνουν την ανάπτυξη του λόγου στο παιδί τους.

Οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε κάποιο ειδικό αν:

2-3 ετών

  • Το λεξιλόγιο του παιδιού εκτός από «μαμά», «μπαμπά» περιλαμβάνει ελάχιστες λέξεις.
  • Αν η ομιλία του δεν είναι κατανοητή (δεν προφέρει καλά ορισμένους ήχους ή αντικαθιστά/παραλείπει ήχους και συλλαβές από λέξεις).
  • Αν δεν συνδυάζει 2 λέξεις για να σχηματίσει σύντομες φράσεις και προτάσεις.
  • Όταν δεν κατανοεί απλές εντολές και απλούς γραμματικούς κανόνες.

3-5 ετών

  • Το παιδί δεν αρθρώνει αρκετούς ήχους της μητρικής του γλώσσας.
  • Επαναλαμβάνει τις λέξεις τις οποίες δεν κατανοεί.
  • Η ομιλία του δεν γίνεται κατανοητή από τους άλλους.
  • Δεν κατανοεί εντολές
  • Χρησιμοποιεί μικρές και όχι σωστά οργανωμένες προτάσεις (χρησιμοποιεί μόνο λίγα ρήματα ή/και καθόλου άρθρα, επίθετα, πληθυντικό αριθμό)
  • Δεν μπορεί να διηγηθεί απλά και πρόσφατα γεγονότα

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε στη διαδικασία ανάπτυξης του λόγου στο παιδί σας;

  • Εκμεταλλευτείτε τις καθημερινές δραστηριότητες για να εμπλουτίσετε το λεξιλόγιό του (ψώνια, μαγείρεμα, μπάνιο, τηλεόραση).
  • Ονοματίστε τα διάφορα μέρη του σώματος, διάφορα οικεία αντικείμενα και τον τρόπο χρήσης τους. Εξηγήστε του τις λέξεις που δεν καταλαβαίνει.
  • Μιλήστε του χρησιμοποιώντας απλές λέξεις και σωστές γραμματικά προτάσεις αλλά όχι «μωρουδίστικα».
  • Τραγουδήστε μαζί του απλά τραγούδια για να μάθει το ρυθμό της ομιλίας.
  • Επικεντρώνετε την προσοχή σας περισσότερο στο τι θέλει να σας πει το παιδί και όχι τόσο στον τρόπο που το λέει.
  • Επαναλάβετε τη λέξη που δε λέει σωστά αλλά μη ζητάτε να την επαναλαμβάνει κάθε φορά.
  • Βοηθήστε το παιδί σας να ακολουθεί αρχικά απλές και έπειτα πιο σύνθετες εντολές
  • Κάντε παύσεις στην ομιλία σας για να δώσετε στο παιδί την ευκαιρία να συνεχίσει το ίδιο τη συζήτηση.
  • Βοηθήστε το στο να εκφράζει συναισθήματα και ιδέες.
  • Ξεφυλλίστε μαζί βιβλία με εικόνες. Διηγηθείτε του απλές ιστορίες και ενθαρρύνετε το να εφεύρει τις δικές του.

Τέλος μην ξεχνάτε ότι:

  • Είναι σημαντικό να απαντάτε σε ερωτήσεις του παιδιού «τί είναι αυτό;», «γιατί…», όσο και αν αυτό μπορεί να γίνεται κάποιες φορές κουραστικό.
  • Μην το πιέζετε να μιλήσει όταν ντρέπεται ή όταν είναι κουρασμένο.
  • Μη θυμώνετε και μην το τιμωρείτε για τις δυσκολίες του.
  • Φροντίζετε ώστε να έρχεται συχνά σε επαφή με άλλα παιδιά.
  • Αποφεύγετε να το συγκρίνετε με άλλα παιδιά ή τα αδέρφια του.