ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

Ένας μη απειλητικός οικείος τρόπος να εκφραστεί το παιδί

Ένα παιδί σε αντίθεση με τους ενηλίκους, συχνά δεν είναι σε θέση να ζητήσει βοήθεια μέσω του λόγου, αλλά χρησιμοποιεί άλλους τρόπους να μιλήσει για τις ανάγκες, τις επιθυμίες ή τους φόβους του, όπως είναι το παιχνίδι και η ζωγραφική!Η Εικαστική Ψυχοθεραπεία απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους, όπου μέσα από ένα  ασφαλές και ζεστό περιβάλλον δίνεται στα παιδιά η δυνατότητα να δημιουργήσουν και να εκφραστούν λεκτικά και εικαστικά.

Τι είναι η Εικαστική Ψυχοθεραπεία

Η Εικαστική προσέγγιση, βασίζεται στη χρήση υλικών και χρωμάτων (δημιουργική διαδικασία), μέσω της οποίας ενθαρρύνεται η δημιουργικότητα και η συναισθηματική έκφραση του παιδιού. Ο θεραπευτής δεν είναι εκεί για να κρίνει ποσό καλό ή όχι είναι αυτό που έφτιαξε το παιδί αλλά για να προσφέρει ένα ασφαλές και αξιόπιστο περιβάλλον ώστε να μπορέσει το παιδί να εκφράσει και να διαχειριστεί τα συναισθήματα του.

Τι υλικά χρησιμοποιούνται

Η φύση των δραστηριοτήτων, όπως η ζωγραφική, το κολλάζ και άλλες δημιουργικές δραστηριότητες, καθώς και η χρήση υλικών όπως τα χρώματα, πλαστελίνη και άλλα εικαστικά μέσα, φαίνεται να καθιστούν την εικαστική δημιουργία, ιδιαίτερα αγαπητή στους μικρούς μας φίλους. Το παιδί, μπροστά στην θεά γνώριμων υλικών αρχίζει να αλληλεπιδρά μαζί τους και να εξερευνά νέες δυνατότητες. Σταδιακά, το παιδί καταφέρνει να εκφράσει τις επιθυμίες, τους φόβους και τα όνειρα του, να χαίρεται με τις δημιουργίες του και να νιώθει  ευχαρίστηση και  ικανοποίηση.

Στόχοι.  Που μπορεί να βοηθήσει

Στόχος μας είναι να ενθαρρύνουμε το παιδί να εξωτερικεύσει  και να επεξεργαστεί τα διάφορα θέματα που το απασχολούν μέσω της συμβολικής έκφρασης. Οι κυριότεροι θεραπευτικοί στόχοι ανάμεσα σε άλλους αφορούν την επικοινωνία, την αναγνώριση, την έκφραση και διαχείριση των συναισθημάτων, τις δυσκολίες οργάνωσης, τα προβλήματα συμπεριφοράς, τη διάσπαση προσοχής, τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, ανάμεσα σε άλλα. Η καλλιτεχνική έκφραση επίσης, είναι ένας ασφαλής και θεραπευτικός τρόπος μέσω του οποίου τα παιδιά μπορούν να εκτονώσουν αρνητικά συναισθήματα, όπως  θυμό ή επιθετικότητα, με ένα θετικό και εποικοδομητικό τρόπο, αυτόν της δημιουργίας καλλιτεχνικών έργων. Η εξωλεκτική επικοινωνία είναι ένας ακόμη τρόπος που δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να «μιλήσουν» για όσα τους απασχολούν, να δουλέψουν τις δυσκολίες τους και να ωριμάσουν συναισθηματικά.

Χρειάζεται να ξέρω να ζωγραφίζω;

Η επιδεξιότητα και η ικανότητα ενασχόλησης με τα εικαστικά δεν παίζει κανένα ρόλο στην επιτυχή έκβαση της δημιουργικής διαδικασίας. Για τα παιδιά τα εικαστικά είναι η «πρώτη» τους γλώσσα και τους δίνεται η δυνατότητα μέσω αυτής, να εκφράσουν μέσα από τη δημιουργική διαδικασία και τον λόγο, σκέψεις και συναισθήματα, που είναι δύσκολο ή επώδυνο να εκφράσουν με άλλο τρόπο. Έξαλλου, στην καλλιτεχνική διαδικασία δεν υπάρχει  σωστό ή λάθος, καθώς στόχος είναι η έκφραση του παιδιού και όχι το εικαστικό αποτέλεσμα!

Μαλανδρή Ματίνα
Ψυχολόγος Παντείου Πανεπιστημίου
Εικαστική Ψυχοθεραπεύτρια (Art Therapist)